Bài đăng

Đang hiển thị bài đăng từ Tháng 4, 2017

Truyền thống gốm sứ Việt Nam

Hình ảnh
Một trong những nước phương Đông có nguồn gốc văn hoá đến hàng ngàn năm, Việt Nam đã được thế giới công nhận về sự tuyệt vời và đa dạng về thủ công và kỹ năng của các nghệ nhân gốm. Hàng ngàn năm tuổi, ngành gốm sứ ở Việt Nam, thay vì biến mất, vẫn sống động, tồn tại song song với cuộc sống con người. Không phải ngẫu nhiên danh hiệu những ngôi làng gốm nổi tiếng luôn có mặt trong các bài hát dân gian và thể hiện giá trị của người Việt Nam. Thời kì đỉnh cao Hai tác giả Joh Guy và Joh Stevenson đã viết trong cuốn sách nổi tiếng Gốm Việt Nam - Một truyền thống riêng biệt rằng: “Gốm Việt Nam phát triển theo một chiều hướng riêng biệt, khác hoàn toàn với mọi cường quốc gốm sứ khác, kể cả Trung Quốc - nơi được mệnh danh là siêu cường về gốm sứ”. Trong đó, gốm Lý - Trần được đánh giá như đỉnh cao của nghệ thuật gốm Việt. Thời kỳ này, nghề gốm mới thực sự phát triển và đánh dấu giai đoạn hoàng kim. Nhiều làng gốm chất lượng, đạt giá trị thẩm mỹ được hình thành như: Bát Tràng (Hà Nội),

Vĩnh Long tự hào gốm đỏ

Hình ảnh
Từ cầu Mỹ Thuận, nơi con sông Cổ Chiên tách ra từ sông Tiền đến sông Măng Thít, du khách sẽ thấy hơn 1.000 lò gốm được xây dựng gần nhau trông giống như một thành phố cổ. Trong hơn một thế kỷ, người dân địa phương ở Vĩnh Long đã biết cách sử dụng đất sét trên bờ sông Cổ Chiên để làm đồ gốm gia đình. Sau đó họ phát triển nghề thủ công và thành lập khu vực chuyên sản xuất gạch ngói lớn nhất ở đồng bằng sông Cửu Long. Trong những năm 1980, người dân bắt đầu sản xuất các sản phẩm gốm sứ gia đình và nghệ thuật. Làng gạch trải dài hơn 30km thuộc thành phố Vĩnh Long, huyện Long Hồ và Mang Thít. Khi nghề làm gạch thủ công truyền thống ở đây còn thịnh, mỗi nhà có đến hai, ba miệng lò. Đến mùa nung các cột khói trắng ngút trời, mang đến cuộc sống no đủ cho người dân nơi đây. Tuy nhiên, cũng như những làng nghề thủ công truyền thống khác, qua thời gian, khi các kỹ thuật và hệ thống lò công nghệ cao được đầu tư thì các lò gạch truyền thống dần đi vào quên lãng. Hiện nay, dọc kênh Thầy Cai,

Làng nghề gốm sứ tại Việt Nam (phần 2)

Hình ảnh
Tiếp theo ở phần một, chúng tôi tiếp tục giới thiệu với các bạn những làng gốm nổi tiếng ở Việt Nam không chỉ để hiểu rõ hơn về truyền thống văn hóa của đất nước, mà còn là để cảm nhận sự khác biệt, cũng như đa dạng nét đẹp nghệ thuật làm gốm Làng Gốm Bàu Trúc (Bình Thuận) là gốm của người Chăm, không dùng bàn xoay mà tạo hình bằng tay hoàn toàn, sp nung bằng cách chất đống ngoài trời, phủ rơm và củi rồi nung như kiểu nướng mọi ở 700-900 độ c. Gốm nung ra có màu tự nhiên của xương đất và màu không đồng đều do bị lửa cháy táp. Gốm Bàu Trúc không phủ men và không cái nào giống cái nào. Làng Gốm Cây Mai (Sài Gòn) hình thành từ bộ phận người Hoa sang nhập nhập cư tại Việt Nam. Gốm cây mai có nét đặc trưng rất riêng và thường phối hợp các màu xanh coban, xanh rêu, nâu da lươn trên sản phẩm. Sp cũng đa dạng từ tô, chén, bát đến chậu cảnh, tượng. Tuy nhiên, do sự đô thị hóa của Sài Gòn nên các lò gốm di chuyển về Lái Thiêu, Bình Dương nên ngày nay Gốm Cây Mai đã suy tàn. Ta vẫn còn b

Sản phẩm của làng gốm Thanh Hà

Hình ảnh
Gốm sứ không chỉ là một nghề thủ công truyền thống ở Việt Nam mà còn là phương tiện kiếm sống quan trọng. Làng gốm Thanh Hà ở Hội An là một ví dụ nổi tiếng về loại hình cơ sở này nhằm thúc đẩy truyền thống cũng như việc làm. Làng gốm Thanh Hà ở Hội An nằm ở tỉnh Quảng Nam thuộc phường Thanh Hà; Hội An nằm cách 3 km về phía Đông. Làng gốm có di sản lịch sử lâu dài gắn liền với nó. Với nét văn hóa , những con người cần cù hiếu khách. Dường như trên từng con đường, từng góc phố của xứ Quảng Nam đều gợi lên hình bóng của quá khứ phồn thịnh của đô thị cổ Hồi An và làng gốm Thanh Hà là một trong những nơi như thế. Ở đó, dường như vẫn còn mang nặng một tấm lòng quê và sự hoài cổ về một làng nghề đã làm nên sự tự hào cho những người con xứ Quảng. Nếu phương Bắc tự hào có gốm Phù Lãng, Bát Tràng thì làng gốm Thanh Hà chính là niềm kiêu hãnh của người dân xứ Quảng. Làng nghề có hơn 500 tuổi này nằm ven con sông Thu Bồn hiền hòa, thuộc địa bàn xã Cẩm Hà, cách khu đô thị cổ Hội An khoảng

Làng nghề gốm sứ tại Việt Nam (phần 1)

Hình ảnh
Một trong những nước phương Đông có nguồn gốc văn hoá truy tìm hàng ngàn năm, Việt Nam đã được thế giới công nhận về sự tuyệt vời, đa dạng về thủ công và kỹ năng của các nghệ nhân gốm. Hàng ngàn năm tuổi, ngành gốm sứ ở Việt Nam, thay vì biến mất, vẫn sống động, song song với cuộc sống con người. Không phải ngẫu nhiên danh hiệu những ngôi làng gốm nổi tiếng luôn có mặt trong các bài hát dân gian và thể hiện giá trị của người Việt Nam. Thông qua bài viết này chúng tôi muốn giới thiệu các bạn những làng nghề gốm nổi tiếng tại Việt Nam. Làng gốm Chu Đậu (huyện Nam Sách tỉnh Hải Dương): là làng gốm lâu đời nhất và đã suy tàn, thời hưng thịnh, gốm CĐ được xuất khẩu sang Châu Âu, Nhật Bản. Gốm sứ Chu Đậu đạt đỉnh cao về nghệ thuật vẽ tay cũng như nhiều dòng men quý mà tới nay hầu hết đã thất truyền. Hiện nay tại các bảo tang ở Châu Âu vẫn còn lưu giữ một số hiện vật của Gốm Chu Đậu. Việc tìm thấy loại gốm này từ xác các con tàu đắm được trục vớt ở vùng biển Cù Lao Chàm cho thấy từ xa x

Biên Hòa gốm sứ - chuyện chưa kể

Hình ảnh
Rất ít người biết rằng sản phẩm gốm sứ ở Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai nổi tiếng cả trong và ngoài nước từ cuối thế kỷ 19 đến đầu thế kỷ 20. Đến nay, các loại sản phẩm gốm ở Biên Hòa trong thời kỳ đó vẫn là những thứ rất quý giá và hiếm có đối với những ai quan tâm đến việc thu gom đồ gốm cổ. Nằm dọc theo lưu vực sông Rồng thơ mộng Đồng Nai, thành phố Biên Hòa đã được biết đến với nghề thủ công truyền thống của nghề thủ công đã tồn tại trong khoảng 300 năm. Ngày nay, nghề này chỉ được thực hiện ở phường Bửu Long và Tân Vân ở xã Tân Hiệp và Hòa An, nơi có khoảng 400 xưởng sản xuất nhỏ và lớn của gia đình. Biên Hòa là nơi mà Trường dạy nghề Biên Hòa, trường dạy nghề gốm đầu tiên của Đông Dương, được thành lập năm 1903. Năm 1913, trường được đổi tên thành Trường Mỹ thuật Biên Hòa. Năm 1923, cặp vợ chồng, Robert Balick và Mariettee Balick, quản lý ngôi trường, đánh dấu cột mốc quan trọng cho gốm Biên Hòa. Làm việc với tư cách Trưởng ban gốm của trường, Mariette Balick đã đưa ra kế hoạch p

Phát triển làng gốm Chu Đậu

Hình ảnh
Theo nhiều chuyên gia và sử gia, gốm sứ không chỉ là biểu tượng của văn hoá mà còn là biểu tượng của nền văn minh mọi quốc gia. Sớm thành lập và phát triển vượt bậc, Chu Đậu xứng đáng với danh xưng là một trong những làng gốm cổ nhất Việt Nam. Một ngôi làng nhỏ nằm trên con sông Thái Bình giống như mơ của xã Thái Tân, huyện Nam Sách, Chu Đậu nổi tiếng khắp thế giới về đồ gốm thanh lịch cao cấp. Đồ gốm của làng không chỉ được thừa hưởng tinh hoa của nghề gốm trong các triều đại Lý-Trần mà còn phát triển thành một loại hình gốm có họa tiết đẹp và men sáng. Trong năm 1992, khu di tích Chu Đậu đã được công nhận là di tích di tích quốc gia. Đồ gốm sứ tráng men đại diện cho một trong những di sản văn hoá quan trọng nhất của lịch sử đất nước. Gốm sứ từ làng bắt đầu đặt tên vào cuối thế kỷ 14 và ngày càng trở nên phổ biến trong thế kỷ 15 và 16. Sản phẩm bao gồm từ bát, đĩa thú vị, bộ trà, bình, chậu, chậu vôi, hương đốt, trong số những người khác. Những viên ngọc nổi tiếng nhất của thời k

Câu chuyện về gốm Minh Long

Hình ảnh
Sản xuất các sản phẩm sứ chất lượng cao đảm bảo an toàn sức khoẻ cho người tiêu dùng, làng gốm Bình Dương nổi tiếng khắp thế giới cùng với làng nghề Bát Tràng, Trắng An. Các làng này cũng thu hút nhiều tour du lịch đến Bình Dương và nhiều khách du lịch trong nước đi du lịch Việt Nam. Các làng gốm ở Bình Dương nằm ở các xã Hưng Đỉnh, Thuận Giao, Bình Hòa ở huyện Thuận An và thị xã Thủ Dầu Một. Hiện nay, ngành công nghiệp gốm sứ ở Bình Dương có sự phát triển mạnh mẽ và đạt trình độ cao từ sản xuất đồ gia dụng đến các sản phẩm sứ công nghiệp. Sản phẩm sứ Bình Dương nổi tiếng khắp thế giới cùng với làng gốm Bát Tràng, Tràng An, Biên Hòa ... Bên cạnh hàng trăm xưởng sản xuất gốm với phương pháp sản xuất thủ công truyền thống, Bình Dương có nhà sản xuất các sản phẩm sứ cao cấp Bằng cách sử dụng công nghệ hiện đại, máy móc và dây chuyền sản xuất. Đó là Công ty TNHH Minh Long 1 Ấm trà thanh tao Minh Long 1 được sáng lập vào năm 1970 bởi Lý Ngọc Minh, một thợ thủ công dành thời g

Tinh hoa hồn gốm Phù Lãng

Hình ảnh
Phú Lãng đã trở thành một thương hiệu như Bát Tràng về sản phẩm gốm sứ. Tuy nhiên, nhờ khoảng cách từ trung tâm đô thị, phần lớn khung cảnh nguyên sơ cũng như sản xuất truyền thống đã di chuyển về phía trước trong nhiều thế kỷ mà không bị thương mại hóa quá mức. Qua thời gian, chỉ còn lại một vài gia đình tiếp tục truyền thống của họ. Sân được đóng gói bằng củi và đất sét. Trong nhà, có một bộ sưu tập đồ gốm lớn, từ bình hoa đến chậu trà. Bát Tràng đặc biệt nhờ sự đơn giản của nó: từ phong cách trang trí đến màu nâu tự nhiên của đất sét. Dân làng rất thân thiện: họ sẽ đưa bạn đến và cho bạn một chuyến đi nhanh để xem hoạt động của họ diễn ra như thế nào. Nằm bên con sông Cầu thơ mộng, không nhộn nhịp, ồn ã như làng gốm Bát Tràng (Hà Nội), Phù Lãng trong mắt du khách là sự mộc mạc với những ngôi nhà gạch đỏ, mái gói đỏ rêu phong. Hai bên con đường trong làng những dãy chum vại, đồ gốm gia dụng… được xếp gọn gàng. Làng Phù Lãng gần như nhà nào cũng làm gốm và đi đến đâu cũng nghe ti

Danh tiếng làng gốm Chu Đậu

Hình ảnh
Tên Chu Đậu có nghĩa đen là "cầu cảng". Làng Chư Dầu ở tỉnh Hải Dương phía bắc chỉ được biết đến như là một trung tâm thương mại bận rộn cho đến khi có bằng chứng được khám phá ra rằng nó được sử dụng để sản xuất bình bằng gốm nổi tiếng trên toàn thế giới. Nguyên liệu để làm gốm Chu Đậu là đất sét trắng được lấy từ vùng Trúc Thôn (thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương). Đất sét sau khi lấy về sẽ được hòa trong nước, sau đó lọc qua hệ thống máng dẫn và bể ngắn. Quá trình lắng lọc sẽ tạo ra hai hợp chất gồm lỏng và nhuyễn, thêm chất phụ gia rồi phối luyện thành hồ gốm. Gốm được lắng lọc càng lâu thì màu gốm càng bóng, đẹp và trong. Đất sau khi được luyện kỹ, đạt độ dẻo, mịn cần thiết sẽ được người thợ chuốt nặn trên bàn xoay. Sản phẩm gốm Chu Đậu từ xưa đến nay, từ khâu nặn, đúc đến trang trí hoa văn đều được làm thủ công với đôi bàn tay khéo léo, tài hoa của những nghệ nhân dày dạn kinh nghiệm. Điều này khiến cho gốm Chu Đậu không thể lẫn với các loại gốm khác.   Tạo hình s

Biên Hòa, trái tim gốm Việt

Hình ảnh
Ít ai biết rằng, gốm Biên Hòa (tỉnh Đồng Nai) đã từng vang danh trên làng gốm thế giới vào những năm cuối thế kỷ 19 đến đầu thế kỷ 20. Và cho đến nay, các loại gốm Biên Hòa thời đó vẫn được xem là thứ của hiếm đối với những người chơi gốm cổ. Biên Hòa được xem là nơi có trường dạy nghề gốm đầu tiên của Đông Dương, đó là Trường dạy nghề Biên Hòa (École Professionnelle de Bien Hoa) được thành lập vào năm 1903. Đến khoảng năm 1913, Trường đổi tên thành Trường Mỹ nghệ Bản xứ Biên Hòa (École d’Art indigène de Bien Hoa). Năm 1923, khi vợ chồng ông bà Robert Balick (Hiệu trưởng) và Mariette Balick (Trưởng Ban gốm) lãnh đạo trường có thể được coi là mốc lịch sử làm thay đổi về chất của gốm Biên Hòa. Bà Balick đã vạch hướng đi riêng cho Ban gốm. Đó là tập trung vào các dòng sản phẩm gốm trang trí nhiều màu sắc, hoa văn chạm khắc đặc sắc, màu men lạ. Đa số những men này được chế tạo từ nguyên liệu tự nhiên như tro rơm, tro lò, thủy tinh (mảnh), cát Đà Nẵng… Những loại men được bà Balick cùn

Làng gốm Nam Việt

Hình ảnh
Chân thật, mộc mạc như chính tính cách, con người của người dân tại đây, gốm sứ Nam Bộ nổi tiếng khắp cả nước về chất lượng cũng như về độ tinh xảo của nghệ nhân. Trải qua hàng nghìn năm lịch sử, gốm Nam Bộ nói chung đã có tiếng  nói của riêng mình với những làng gốm nổi tiếng như Đồng Nai, Lái Thiêu – Bình Dương.v.v mang đầy nét đặc trưng văn hóa của quê hương. Hôm nay, người viết xin giới thiệu với các bạn lịch sử một số lò gốm điển hình với những bản sắc riêng mà không phải ai cũng biết… Xóm lò gốm Sài Gòn xưa Vốn là dòng gốm bình dị và phổ biến, nên từ dân thường đến nhà giàu có đều mua và dùng các loại sản phẩm gốm Nam bộ, từ gốm gia dụng đến đồ thờ cúng trong đình chùa, gốm trang trí kiến trúc... Trên bản đồ Phủ Gia Định do Trần Văn Học vẽ năm 1815 có ghi địa danh "xóm Lò Gốm" - một trong những làng nghề nổi tiếng của Sài Gòn xưa, gồm các làng cổ Phú Giáo - gò Cây Mai, làng Phú Định - Phú Lâm, làng Hòa Lục... mà ngày nay thuộc các quận 6, 8 và 11. Khu vực này bây